In de zomer van 2002 zijn we naar Cuba gereisd. Vanuit Nederland hadden we een auto gereserveerd bij Cubacar. Ook hadden we de hotels gereserveerd. We hadden van tevoren besloten om slechts het westelijke deel van Cuba te bezoeken. Het hele eiland is immers ruim 1200 km lang.
Na aankomst op het vliegveld in Varadero hebben we overnacht in een hotel in Varadero. De Cubaanse douane is overigens zeer streng. Het nam dus nogal wat tijd in beslag alvorens wij verder mochten, omdat we geen terugticket naar Amsterdam hadden maar nog door zouden vliegen naar Curaçao. Het schiereiland Varadero staat vol met zeer exclusieve all-inclusive hotels. Naar later zou blijken lijkt dit totaal niet op het echte Cuba. De volgende ochtend hebben we onze huurauto opgehaald en zijn we vertrokken naar Trinidad in het zuiden. Al snel buiten Varadero kwamen we erachter dat er nergens plaatsnamenbordjes staan die de richting aangeven. Onze van tevoren geplande route ging dan ook al snel de mist in. Overal staan mensen te liften en als je ze meeneemt dan wijzen ze je de weg. Soms zelfs rijden anderen een stukje voor je uit om je op de goede weg te helpen. Allemaal hele aardige mensen! Wij hebben zeer positieve ervaringen met lifters. Onderweg naar Trinidad zijn we even gestopt bij de Varkensbaai (Playa Larga). Een historische plek. In Trinidad verbleven we in het grote hotel Ancon aan zee. Hier bleven we 3 dagen en maakten van hieruit uitstapjes naar o.a. Cienfuegos; het Escambray gebergte met z’n stuwmeren; Santa Clara waar het museum en het graf zijn van Che Guevara, de beroemde verzetsstrijder.
Trinidad
Trinidad is een heel oud koloniaal stadje. Het hele oude centrum is auto luw gemaakt. We parkeerden net buiten het centrum onze auto en we liepen over de kinderkopjes naar het centrale plein (Plaza Major). Hier en daar zijn, met subsidie van Unesco, historische panden opgeknapt, maar er zijn er nog veel in vervallen staat. Rondom het plein liggen enkele musea. Ook hier iemand die op onze auto paste voor een dollar. Buiten het centrum is er elke dag markt waar de plaatselijke bevolking hun inkopen doet. De winkels zijn over het algemeen leeg. Elke dag wordt Trinidad bezocht door bussen toeristen uit Havana en Varadero en toeristen op doorreis.
Trinidad en de omgeving zijn getroffen door orkaan Michelle in November 2001. Ook de riffen voor de kust schijnen beschadigd te zijn.Wij hebben het niet gezien, want wij hebben hier niet gedoken . Er is een duikschool waar je duikapparatuur kunt huren.
Cienfuegos is nu een rustige havenstad waar je de oude glorie nog kunt zien uit de tijd dat hier economisch goed ging. Hier werden vroeger groenten en fruit geëxporteerd.Wij hebben moeite om de weg te vinden. We nemen steeds lifters mee die ons de weg wijzen. Helaas spreken de meeste Cubanen slecht Engels en is ons Spaans ook niet geweldig. Wij vonden 3 mensen op de achterbank zo’n beetje het maximum. De Cubanen niet; zij vinden dat er wel 6 personen kunnen zitten en eventueel nog een paar kinderen en grote tassen op schoot. In deze tassen zitten soms levende kippen die graag door de auto scharrelen.
Santa Clara is een miljoenen stad waar eigenlijk nauwelijks iets te zien is van enige betekenis, behalve dan dat de verzetsstrijder Ernesto Che Guevara hier ligt begraven. Buiten het centrum ligt een museum met daarbij het mausoleum. Opvallend is dat de entree en het parkeren van de auto gratis zijn. In het museum wordt het hele levensverhaal van Che verteld in het Spaans en er liggen veel persoonlijke bezittingen. Wat ons echt verbaasde is dat in het hele land Che vereerd wordt als een god, maar hier in Santa Clara is geen T-shirt of sleutelhanger te krijgen van Che. Er zijn geen souvenirwinkeltjes noch restaurants, alleen op grote afstand is er een toiletblok.
Na een rustdag (heerlijk geluierd op het strand van Playa Ancon) zijn we naar Havana gereden. De weg naar de hoofdstad is veel eenvoudiger te vinden, via de autosnelweg zijn we richting het westen gereden. De autopista (Carretera central) is meestal 8-baans maar we kwamen slechts zelden een andere auto tegen. Soms een fietser of een paarden- of ossenkar. Veel mensen staan hier te liften of maken gebruik van het openbaar vervoer. Dit zijn open veewagens waarin tientallen mensen staande vervoerd worden.
In Havana verbleven we in het chique hotel Inglaterra middenin het oude centrum. Hier staan fantastische oude gebouwen en er rijden talloze auto’s uit de jaren ’40 en ’50. We waanden ons in een oude film met James Dean. Havana is opgedeeld in een nieuw gedeelte aan de overkant van de haven en het oude centrum. Dankzij subsidie van de Unesco worden er gebouwen opgeknapt. Voorheen heeft men deze opzettelijk laten vervallen omdat dit gebouwen waren van voor de revolutie. Desondanks is Havana zeer de moeite waard om te bezoeken. Wij werden regelmatig aangesproken met de vraag “pssst amigo, you want cuba cigars?” maar als je hiervoor bedankt, dringt men niet langer aan. Wij waren hier op een zondag en dan zijn enkele winkels gesloten. Een paar musea sluiten om 14.00 uur.
Wij raakten niet uitgekeken op de mooie oude auto’s die voorbij rijden. Af en toe rijdt er ook een oude paardenkar. Het Capitolio is een van de opvallendste gebouwen in Havana. Het is nagebouwd van het Amerikaanse huis van afgevaardigden. Vroeger zat hier de regering, nu is er een museum en een café in gevestigd. Naast het Capitolio ligt het oude theater en iets verderop in de straat, richting de zee, ligt het Museum van de Revolutie. Hier is enorm veel propaganda te zien over het communisme. Met de auto hebben we het Plaza de Revolucion bezocht. Het is een immens plein met een obelisk van 100 meter hoog en natuurlijk ontbreekt Che ook hier niet op de zijkant van een flatgebouw. Je kunt er helaas slecht parkeren.
Op maandagochtend hebben we Havana weer verlaten en zijn we richting het westen gereden. Onderweg zijn we gestopt om de waterval van Soroa te bezoeken. Deze ligt op ongeveer een uur rijden vanaf de hoofdstad. Een korte wandeling door het bos brengt je bij de waterval. Een man paste op onze auto voor $1 dollar.
Langs de snelweg staan overal borden waar de revolutie wordt aangeprezen. Wij begrepen niet goed waarom er zovéél staan. Is het om ons te overtuigen of moeten de Cubanen zelf nog moed ingesproken worden?
De snelweg eindigt in Pinar del Rio en we besluiten om nog even Viñales te bezoeken. Dit is het centrum van de tabaksteelt. We rijden door weelderige heuvels die prachtig groen zijn. In veel reisgidsen wordt deze streek aangeprezen als het mooiste van Cuba. We bezoeken een tabaksdrogerij en later bekijken we nog de “prehistorische muur” in Valle de Dos Hermanas. Deze muur is in de zestiger jaren geschilderd en symboliseert de evolutie van de socialistische mens. De muurschildering is gemaakt tegen een bergwand en is 120 meter hoog en 180 meter breed. Wanneer we weer richting Pinar del Rio rijden begint het te regenen. In Pinar del Rio moeten we weer de weg zoeken. Vanaf hier is er geen snelweg meer en worden de wegen, richting Maria la Gorda, steeds smaller. We volgen de kaart en passeren enkele kleine plaatsjes. Voorbij Sandino en La Fe wordt de weg slechter en zien we nauwelijks nog tekenen van bewoning. Je vraagt je echt af wie er een hotel gaat beginnen zover van de bewoonde wereld.
Na een uur rijden in totale eenzaamheid staan we ineens aan de zee en ligt “de baai der stromingen” (Bahia de Corrientes) voor ons. Via de kustweg komen we in het hotel Maria la Gorda. Het ligt aan een idyllisch wit strand met palmbomen. Er zijn ongeveer 34 kamers met tv en airconditioning. Het douchewater wordt uit de grond opgepompt en is behoorlijk zout (brak). (Na een paar dagen wil je toch echt weer een zoete douche). Er is een duikschool met 2 grote boten en zijn we gaan duiken. Vlak naast de duikschool staat het restaurant en als je all-inclusive boekt, dan kun je hier 3 keer per dag je buik rond eten. Regelmatig valt de stroom uit maar dat mag de pret niet drukken.
Klik hier voor een beschrijving van de duikstekken
Na 3 dagen vertrokken we uit Maria la Gorda en begonnen aan onze laatste etappe richting Varadero.
Vanuit het uiterste westpuntje is het ongeveer 650 km rijden naar Varadero. Dit is 8 uur rijden, mede doordat er nergens plaatsnamenborden staan en wij wilden Havana vermijden. Gelukkig zijn er altijd behulpzame Cubanen die ons de weg willen wijzen en soms zelfs voor ons uit rijden om ons naar de goede weg te brengen.
Varadero
Zoals al eerder gezegd, Varadero lijkt totaal niet op het andere Cuba. Hier staan alleen maar grote all-inclusive hotels en heerst er een exclusieve sfeer. Wij hebben nergens zoveel bedrijvigheid gezien als hier. Als het toerisme de toekomst is voor Cuba dan wordt dit de kurk waar de economie op zal drijven. Je kunt hier met dollars maar ook met euro’s betalen. Elke week wordt de koers bijgesteld. Verder vonden wij op Varadero niet veel te beleven. Ten noorden van het schiereiland liggen een een aantal duikplekken. Er is een mooi wit zandstrand met palmbomen. Je kunt er surfplanken,waterfietsen, kano’s en jetski’s enz huren. Je kunt zelfs een rondvlucht maken met een vliegtuigje. Maar typische Cubaanse dingen….. nee, die zijn er niet. Het is wel een verademing om na een paar dagen Maria la Gorda weer eens gewoon met zoet water te douchen. Wij verbleven in hotel Beaches Varadero en dan heb je naast je maaltijden en drankjes ook nog eens 2 duiken per dag gratis. De duikschool Baracuda heeft hier een “nevenvestiging”. Als je wil kan je een extra duik maken voor $35,- dollar. Een duikinstructeur verdient $12,-dollar per maand! Het maakt niet uit of hij veel of weinig toeristen meeneemt onderwater. Z’n salaris staat vast. Ondanks dat er geen prikkel is om hard te werken doen de Cubanen dit zeker wel. Geen moeite is hen teveel.
Wanneer hier het systeem verandert kan dit een geweldig rijk eiland worden. Wie zal het zeggen?
De vertrek belasting is $20,- dollar. Helaas hadden wij overgewicht en moesten we ook nog bijbetalen. Totaal $90,- dollar vroeg de douane! We hebben toen afgepingeld naar $35,- dollar. Het stond niet op onze ticket dat we duikuitrusting zouden meenemen.
Hieronder kan je ons dagboekverslag downloaden dat we in Cuba hebben gemaakt.